در تمام این دهه‌ها، کمترین توجه به سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر صورت گرفته و این در حالیست که بزرگترین کشورهای صنعتی ادعا می‌کنند و در عمل نیز نشان داده‌اند که حاضرند در بخش ایده‌پردازی و ایده‌پروری بالاترین هزینه‌های ممکن را بپردازند؛ البته این به معنای نتیجه‌بخش بودن همه ایده‌ها نیست چراکه تجربه نشان داده حتی در بهترین شرایط و اعطای بالاترین مشوق‌ها و حمایت‌های مالی و غیرمالی، درصد بسیار ناچیزی از ایده‌های خلاقانه و نوآورانه عملیاتی می‌شوند یا لااقل قابلیت عملیاتی شدن را دارند اما نکته اینست که صنعت اساساً با ایده معنا می‌یابد و در چارچوب نوآوری تعریف می‌شود. شاید به همین دلیل است که واحدهای تحقیق و توسعه که از آن تحت عنوان R&D یاد می‌شود تا به این حد در کشورهای صاحب صنعت اهمیت دارد.

با یک نگاه کلی و روند رو به توسعه صنایع بزرگ به خوبی درمی‌یابیم که تمام نوآوری و خلاقیتی که آنها در محصولات خود داشته‌اند حاصل همین ریسک‌پذیری است و همین سرمایه‌گذاری روی ایده‌های مختلف و متنوع اما هدفمند سبب شده بتوانند سال‌های سال در بالاترین سطح بازار جهانی حضور داشته باشند. آنها به خوبی درک کرده‌اند که هزینه در بخش ایده، سرمایه‌گذاری بلندمدت است و همیشه ساده‌ترین راه و بی‌خطرترین مسیر، الزاماً به موفقیت ختم نمی‌شود چه بسا که یک مسیر مطمئن به روزمرگی تبدیل شود و روزمرگی نیز برای صنعت، مرگ است حتی اگر صنعتی بتواند در سایه تحریم و محدود بودن بازار و انحصار تولید، محصولات خود را برای یک بازه زمانی چند ساله با هر کیفیتی و با قیمت دلخواه به بازار محدود کند و مخاطب حق انتخاب نداشته باشد!

حالا صنعت ایران در بسیاری از بخش‌ها به همان دلایل ذکر شده دچار روزمرگی شده و این یعنی نیاز است که واحدهای تحقیق و توسعه، به معنای واقعی فعال شوند و به محلی برای ارتباط با دانشگاه و مراکز علمی و حمایت‌های خطرپذیر و فعال از ایده‌ها تبدیل شوند. هر چه این واحدها به عنوان مغز یک واحد صنعتی، فعال‌تر و خلاق‌تر باشند، به همان نسبت ارکان صنعت عملکرد پویا و بهتری خواهند داشت.

به هر حال زمان آن فرارسیده که صنعت ایران خود با استفاده از تجربیات موفق در صنایع نظامی و یا حتی کشتی‌سازی، خود را در دیگر بخش‌ها بازیابی کند و نه به عنوان یک کارخانه بزرگ، بلکه به عنوان یک صنعت، صاحب ایده خلاقانه و نوآورانه باشد چرا که در غیر اینصورت خیلی زود چرخ‌های آن فرسوده و از کار خواهند افتاد و همین حرکت کند نیز متوقف خواهد شد./ روزنامه روزگارما