با این حال، ایران به عنوان کشوری که در شمال با چندین کشور مرز آبی دارد و می‌تواند از این طریق به بازار آسیای میانه راه پیدا کند و در جنوب، هم به آب‌های آزاد جهان و هم مهمترین راه‌آبی جهان در حوزۀ انرژی دسترسی و تسلط دارد، هنوز نتوانسته در اقتصاد دریا آن‌چنان که باید به دستاورد قابل‌توجهی برسد و کمتر از ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی از دریا تأمین می‌شود.

این اهمال به حدی است که حتی برخی از مناطق هفت استان ساحلی در زمرۀ توسعه‌ نیافتگان دسته‌بندی می‌شوند و با مشکلاتی مانند بیکاری و رکود اقتصادی مواجه هستند که این نشان‌دهندۀ غفلت چند ده ساله از اقتصاد دریاست آن هم برای کشوری که با ۲۰۰‌هزار کیلومترمربع آب‌های سرزمینی و حدود ۵ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مرز آبی.

این غفلت بزرگ در صورت گرفته که ایران تنها با استفاده از ظرفیت سواحل مکران، بندر اقیانوسی چابهار و جزایر کیش و قشم می‌تواند از راه ترانزیت دریایی آن هم تنها با تمرکز به بازار واردات و صادرات کشورهای حوزۀ خلیج فارس و دریای عمان، درآمدی معادل درآمدهای ارزی بسیاری از صنایع را کسب کند.

فراموش نکنیم که یکی از مزیت‌های مهم ایران امروز اینست که تمام خشکی بین دو دریا در شمال و جنوب، در جغرافیای کشور قرار دارد و با خط ریلی می‌توان بنادر شمال و جنوب را به هم متصل کرد. این یعنی امنیت ترانزیت دریایی در ایران در بالاترین سطح ممکن است که با توجه محصور بودن همسایگان شرقی در خشکی و عدم‌امکان دسترسی همسایگان شمالی به‌ ‌آب‌های اقیانوس، ایران بهترین گزینه برای تجارت دریایی این کشورهاست.

به هر حال گرچه تفاهمنامه همکاری میان وزیر جهادکشاورزی و نماینده ویژه رییس‌جمهور و دبیر شورای عالی توسعه سواحل مکران اخیراً منعقد شده اما واقعیت اینست که تا زمانی که اقتصاد دریامحور به یک فرهنگ عمومی تبدیل نشود، کشور از مزیت منحصربفرد خود استفاده کامل را نخواهد برد و نه‌تنها دریا در توسعۀ کشور اثرگذاری بیشینه نخواهد داشت بلکه شاخص‌های توسعه‌یافتگی در مناطق ساحلی نیز همچنان پایین خواهند ماند.